เชียงตุง รอยต่ออารยธรรมหลากชาติพันธุ์

หลายคนยังงงๆ ว่าเชียงตุงคือที่ไหน บางคนสับสนกับดอยตุงด้วยซ้ำ ดอยตุงอยู่ประเทศไทย แต่เชียงตุง ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของประเทศพม่านะคะ

เดิมเชียงตุงไม่ใช่พม่า… ในอดีตเชียงตุงเป็นรัฐ เป็นเมือง เป็นนครอิสระของตัวเอง มีหลากหลายกลุ่มชนเข้ามาตั้งรกราก อยู่อาศัย รวมถึงผลัดกันเป็นใหญ่ครอบครอง ปัจจุบันเชียงตุงจัดอยู่ในเขตรัฐฉานซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของพม่า

เชียงตุงมีชัยภูมิที่ดี มีภูเขา แม่น้ำ และที่ราบอุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การเพาะปลูกและสร้างอาณาจักร พญามังรายจึงสร้างเมืองเชียงตุงขึ้น

แต่ต่อมาก็ตระหนักถึงภัยอันตรายจากอิทธิพลของมองโกล (ที่ครอบครองจีนอยู่ขณะนั้น) เชียงตุงใกล้จีนเกินไป จึงถอยร่นมาสร้างเมืองที่เชียงใหม่แทน และส่งพระญาติมาปกครองเชียงตุงแทน ดังนั้น จึงถือว่าล้านนาเชียงใหม่ กับเชียงตุงเป็นบ้านพี่เมืองน้องกัน ชาวเมืองเป็นเผ่าพันธุ์เดียวกัน เราเรียกกลุ่มชนนี้ว่า “ไทยเขิน” หมายถึงชาวเชียงใหม่ที่อยู่เชียงตุง

นอกจากกลุ่มชาวไทยเขินแล้วยังมี “ไทยใหญ่” ซึ่งเป็นอีกกลุ่มชาติพันธุ์อาศัยอยู่ มี “ไทยเหนือ”​หรือ

“ไทยเหนอ” และเผ่าอื่นๆ อีกเช่น อาข่า อาขื่อ อาขิ่น ปะหล่อง

ปัจจุบันอยู่รวมกันอย่างสันติ มีวัฒนธรรมสอดคล้องและแตกต่างกันบ้าง แต่ไม่ก้าวก่ายหรือรังแกกัน

ในตัวเมืองเชียงตุงก็จะมีความเป็นเมือง ให้อารมณ์เหมือนเมืองเล็กๆ ในต่างจังหวัดบ้านเราเมื่อสี่สิบห้าสิบปีก่อน แต่นั่งรถออกไปนอกเมืองก็จะเป็นทุ่งนาป่าเขา มีเผ่าต่างๆ อยู่กระจัดกระจาย มีลักษณะบ้านและความเชื่อแตกต่างกันไป

เช่น ชาวปะหล่อง… ถ้าใครเคยได้ยินกะเหรี่ยงคอยาว ใส่ห่วงซ้อนที่คอหลายชั้น (จนคอยาว) ปะหล่องก็จะคล้ายกัน แต่ใส่ห่วงเงินที่เอวแทนค่ะ

ห่วงเงินหน้าตาเป็นแบบนี้ค่ะ แต่ลองจับแล้วไม่ใช่เงินจริงๆ นะคะ

บ้านเรือนของปะหล่องก็เป็นบ้านไม้ยกใต้ถุนสูง มีการใช้ดินก่อสร้างด้วยบางส่วน

หรือชาวไทยเหนอ ที่หมู่บ้านเฟยรุง จะสร้างบ้านด้วยดินแบบดั้งเดิม และปัจจุบันก็ยังคงลักษณะบ้านแบบนั้นไว้อยู่

 

ชนเผ่าแอ่น ที่จะสวมเสื้อดำ ชายซิ่นดำเป็นเอกลักษณ์ แต่ไปเห็นจริงๆ เป็นเผ่าแอ่นที่แปลงร่างแล้วคือไม่ได้สวมชุดดำ ซิ่นดำ

หลายเผ่ายังคงวิถีชีวิตดั้งเดิมคือปลูกข้าว ปลูกพืชผัก เลี้ยงสัตว์

เราจะเห็นไก่และหมูอยู่รวมกันใต้ถุนได้อย่างสามัคคี หมูเดินกันเพ่นพ่านเหมือนหมาบ้านเรา บางทีวัวก็เดินเรียงแถวในหมู่บ้านมาอย่างสบายอารมณ์ สัตว์พวกนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตชาวบ้าน

 

ทุกอย่างยังคงความดิบ ดั้งเดิม และบริสุทธิ์ตามธรรมชาติอยู่มากๆ จริงๆ ค่ะ

 

Summary

เชียงตุงประกอบไปด้วยกลุ่มชนหลายชาติพันธุ์ ปัจจุบันอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข ทั้งในเขตตัวเมือง และเขตรอบนอกตามป่าเขา ยังคงวีถีชีวิตแบบดั้งเดิมคือการเพาะปลูก ทำนา เลี้ยงสัตว์ มีความศรัทธาในพุทธศาสนาอย่างแรงกล้า แต่ก็เคารพศาสนาอื่นเช่นกัน

การเดินทางออกนอกเมืองต้องใช้รถและฝีมือขับที่ดีของคนชำนาญพื้นที่เพราะเส้นทางชัน ขรุขระ และไปลำบากนิดนึงค่ะ

แนะนำพกทิชชู่เปียกติดไว้นะคะ